Bir mühendislik eseri olarak kabul edilen gemilerde çeşitli ihtiyaçları karşılamak amacı ile kullanılan çok sayıda makine yer almaktadır. Bu makinelerden bir tanesi de deniz suyundan tatlı su elde etmek amacı ile kullanılan Evaporatör veya diğer bir adıyla Fresh Water Generator (FWG)’lerdir. Bu yazıda, evaparatörlerin devreye alınıp-çıkarılması ile ilgili basit anlatımı okuyacaksınız.
Evaporatörün Devreye Alınması
- FWG Overboard valfi ve FWG deniz suyu pompasının giriş-çıkış valfleri açılır.
- FWG deniz suyu pompası çalıştırılarak vakum tutturulur. Evaparatör içerisindeki vakumun Mutlak Vakum olarak isimlendirilen -1 Bar‘a yakın olması gerekmektedir.
- Vakum tutmasının ardından besleme valfi açılarak evaparatörün içerisine deniz suyunun girmesi sağlanır. Bu esnada içeriye giren su miktarı, gözetleme camından gözlemlenir. Su seviyesinin, bu gözetleme camının ortasında olması hedeflenir.
- Evaparatör üzerinde bulunan HT devresinin (HT: High Temperature Ana Makine Soğutma Suyu – Ceket Suyu) giriş ve çıkış valflerini açarız. Burada dikkat edilmesi gereken nokta önce çıkış valfinin açılmasıdır. Ayrıca valfler yavaş yavaş, kademe kademe açılmalıdır.
- By-Pass valfini kısarak daha fazla HT’nin evaporatöre gitmesi sağlanır. Bu sırada gövde sıcaklığına dikkat edilmeli ve üreticinin tavsiyelerine uyulmalıdır.
- Evaparatördeki vakum değerinin bir miktar düşmesiyle distile suyun üretilmeye başladığını anlarız ve evaparatör üzerinde bulunan air seperator‘ün, yoğuşturucu (Condanser) üzerinde üretilen distile suyu vakum ile çektiğini görüldüğünde distile pompası çalıştırılır.
- Tuzluluk değerini ölçmeye ve göstermeye yarayan salinometre, üretilen suyun tuzluluk miktarı ayarlanan set değerinin altına indiğinde (Genellikle 10ppm’dir) elektrik kontrollü selenoid valfi kumanda ederek üretilen tatlı suyun; yani distile suyunun tanka gitmesini sağlar.
Evaporatörün Devreden Çıkarılması
- HT By-Pass valfi sonuna kadar açılarak evaporatöre giden HT suyu kesilir ve ardından evaparatör üzerindeki HT giriş çıkış valfleri kapatılır.
- Distile pompası stop edilir ve distile su çıkış valfi kapatılır.
- FWG deniz suyu pompası bir süre daha çalıştırmaya devam edilerek evaporatörün soğuması sağlanır.
- Evaporatörün soğumasının ardından FWG deniz suyu pompası ve besleme valfi kapatılır.
- FWG deniz suyu pompasının giriş ve çıkış valfleri kapatılır.
- Evaporatörü vakum altında bırakmamak için vakum kırıcı valf açılarak içerideki vakum kırılır.
Düzenleme: Ali Sercan Balcıoğlu – Aybars Oruç
Ekleyen: Hüseyin Altay Yontan