Menü

Köprüüstü Zabitlerine Denet Öncesi Kısa Hatırlatmalar

Vetting Inspection LogoVetting Inspection’lar, gemilerin, aksamların ve zabitlerin yeterliliklerini ölçmek amacıyla yük sahipleri tarafından denetçi kuruluşlarca uygulanan denetimlere verilen genel isimlerdir. Son zamanlarda gemilerin, özellikle de tankerlerin, taşıdığı yüklerin riskli olması, çevre ve deniz kirliliğine neden olabileceği gibi insan sağlığını da olumsuz etkileyebileceği durumları da beraberinde getirmektedir. Yağ ve yakıt kaçaklarıyla denizlerin kirlenmesi dolayısıyla da denizdeki canlıların ölmesi, meydana gelebilecek parlama ve patlamalarla insan yaşamının olumsuz etkilenmesi tankerlere yapılacak olan denetimleri kaçınılmaz bir hale getirmiştir.

Port State Control (PSC)’lerde gemilerin SOLAS, MARPOL gibi uluslararası antlaşmalara göre denetlenmesi söz konusu iken tankerlerin taşıdığı risk göz önüne alındığında, PSC kontrollerinin yetersiz kaldığı bir gerçektir. Bu nedenle, sektörün önde gelen denetim şirketlerinin temsilcileri tarafından onaylanarak hazırlanan bilgiler, Ship Inspection Report Programme (SIRE) kitapçıkları altında birleştirilmiştir. Zabitlerin bir Vetting Inspection’dan başarılı bir şekilde geçmesi için, söz konusu kitapçıklarda belirtilen maddeleri eksiksiz yerine getirmeleri gerekmektedir. Ayrıca bu maddelerin, zaten gemilerin seyir emniyeti açısından yerine getirilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Gemi denetlemelerinde, SIRE’nin bir alt protokolü olan Vessel Inspection Questionnaire (VIQ) kullanılır. Bir Vetting Inspection genellikle aşağıda listelenen şekilde 10 aşamadan oluşur:

  • Enspektörün sahilden gemiyi görmesi ve lumbarağzına çıkması (Zabitin karşılaması)
  • Lumbarağzında gerekli ISPS kontrollerinin yapılması ve Enspektörün Kaptan kamarasına gitmesi (Zabit eşliğinde)
  • Kaptan kamarasındaki kısım (Kaptan ve Baş Mühendis eşliğinde)
  • Köprüüstündeki kısım (Kaptan, Baş Mühendis, 2. ve 3. Zabitler eşliğinde)
  • Güvertedeki kısım (Kaptan, Baş Mühendis ve Güverte Zabiti eşliğinde)
  • Kargo Kontrol Odası (CCR)’ndaki kısım (Kaptan, Baş Mühendis ve 1. Zabit eşliğinde)
  • Makine dairesindeki kısım (Kaptan ve Baş Mühendis eşliğinde)
  • Kuzine, buzluklar, revir, çamaşırhane ve salonlardaki kısım (Kaptan ve Baş Mühendis eşliğinde)
  • Kaptan kamarasındaki kısım (Kaptan ve Baş Mühendis eşliğinde)
  • Enspektörün kaptan kamarasından çıkıp iskeleden ayrılışı (Zabit eşliğinde)

Bir geminin emniyetli seyir etmesi şüphesiz ki en önemli hususlardan biridir. Bu nedenle seyrin gerçekleştirildiği köprüüstünün dikkatle irdelenmesi gerekir. Bir seyir zabitinin Vetting Inspection hazırlığında dikkat etmesi gereken her şey SIRE kitapçığının ilgili bölümünde belirtilmiştir. Ancak bazı pratik bilgilerin işimize yarayabileceği göz ardı edilmemelidir.

Bilindiği üzere, gemilerde sigara ve alkol kullanımı konusunda şirket prosedürlerine riayet edilir. Fakat tankerlerde operasyonların sıklığı ve taşınan maddelerin etkileşimi gibi faktörlerden dolayı sıfır alkol politikası izlenmektedir ve sigaranın belirlenmiş alanlar dışında içilmesi yasaktır. Sigara için belirlenen alanlar; salonlar, kaptan kamarası ve HERHANGİ BİR OPERASYON OLMAMASI DURUMUNDA köprüüstüdür. Bu alanların dışında, kamaralar dâhil sigara içilmesi yasaktır. Gemideki herkesin bu kurallara uyması zorunludur.

Seyir zabitlerinin köprüüstünü Vetting Inspection’a hazırlarken dikkat etmesi gereken ve üzerinde titizlikle çalışması gereken ilk konu, sefer planıdır. Sefer planlarının RIHTIMDAN RIHTIMA (BERTH to BERTH) olmasına dikkat edilmelidir. Üzerinde bulunan bilgiler eksiksiz doldurulmalı, akıntı-rüzgar gibi parametreler güncel olmalıdır. Squat hesabı yapılmalı, gemi stabilite kitaplarından faydalanarak köprüüstünde herkesin görebileceği bir yere SQUAT TABLE asılmalıdır. Özellikle Vetting Inspection’a girecek bir tanker için hazırlanacak sefer planı ve haritaların rota çizimleri, Bridge Team Management (Köprüüstü Takım Yönetimi) kitapçıklarının ilgili sayfasında bulunmaktadır. Seyir zabiti arkadaşların, gemide bulunan tüm haritaların, harita düzeltmelerinin yapıldığından emin olmaları gerekmekte olup, inspectionlar esnasında denetmen tarafından kesinlikle HIGH RISK derecesinde önem taşıdığı bilinmektedir.

Denetimler esnasında üzerinde durulan bir başka konu ise, International Safety Management (ISM)’dir. Aralık 2000 yılında ortaya çıkan ve 1 Temmuz 2002’de tüm gemilere zorunlu olan Emniyetli Yönetim Sistemi’nin amacı adından da anlaşılacağı üzere, gemide yapılan ya da yapılacak işlerin düzenli ve sistemli bir şekilde ilerlemesini sağlamaktır. Bu bağlamda, özellikle tankerler için ISM ve dokümanlarının, her işten önce doldurulması bir zorunluluktur. Kapalı mahale giriş, emniyet teçhizatlarının bakım tutumu, seyir öncesi ve sonrası yapılması gereken hazırlıklar gibi hayati öneme haiz bu operasyon ve işlerin yapılmadan önce ya da yapıldıktan sonra gerekli kontrollerin gözden kaçmaması adına çok önemli olduğu aşikârdır. Bu nedenle, denetimler esnasında ISM dokümanlarının kontrolü son derece önemlidir. Yapılabilecek bir eksiklik, hayati olaylar ve olumsuzluklara neden olabilir. Doğal olarak gemiye katılan köprüüstü zabitinin ilk olarak yapması gereken iş, gemi ve şirket ISM Manuel’lerini okuması ve anladığına dair ilgili bölüme imzasını atmasıdır. Gemide yapılan her işin bir ISM formu vardır ve kesinlikle doğru bir şekilde doldurulmalıdır.

Her gemide bulunması zorunlu olan jurnallerin doldurulması ve imzalanması hususunda, dikkat edilmesi gereken ve denetçilerin dikkatini çeken bazı eksiklikler mevcut olmakta, bu durum da jurnali dolduran ve imzalayan sorumlu zabitin, yetersiz olduğu izlenimine kavuşulması sonucuyla şirkete remark olarak iletilmektedir. Bu ve bu tip durumların önüne geçmek adına, şirket yetkililerinin talimatlarına uyarak, jurnal doldurulması esnasında, Pilot’un gemiye alındığı saat ve mevkiinin, Echo Sounder (Derinlik Ölçer) cihazının açılıp kapandığı saat ve mevkisinin, dümen donanımı ve seyir emniyet cihazlarının testleri gibi önemli konuların, jurnale KIRMIZI TÜKENMEZ kalem ile yazılması gerektiği ve ilgili ISM formunun, denetmene, istendiği takdirde ibraz edilmesi hususu son derece önemlidir. Jurnale kurşun kalem ya da pilot kalem gibi akabilecek, jurnale zarar verecek ya da silinebilecek kalemlerle yazı yazılmamalı, sadece siyah tükenmez kalem kullanılmalıdır. Yanlış yazılması durumunda, yanlış yazılan satırın üzeri tek bir çizgiyle çizilerek paraflandıktan sonra, doğru bilgi uygun bir yere yazılır.

Köprüüstü zabitlerinin birinci önceliği olarak geminin yönetildiği köprüüstünün hâkimiyetini tam olarak sağlaması gerekmektedir. Bu nedenle de en önemli husus, seyir yardımcıları ve köprüüstü cihazlarının kullanımları ve bakım tutumlarının yapılması konusunda tam hâkimiyet sağlanmasıdır. Gemide bulunan tüm cihazların sertifikaları olmak zorundadır. Bunun yanında elektronik cihazların manuelleri de mevcuttur. Cihazlara hâkim olmak söz konusu olduğundan, bu manuellerin gemiye katıldıktan hemen sonra kesinlikle okunması gerekmektedir.

Radar LogBook, GMDSS LogBook gibi jurnallerle, elektronik cihazların bakım tutumları kayıt altına alınmalıdır. GMDSS cihazlarının haftalık, aylık ve yıllık testlerinin yapılması denetmenler tarafından sıkça sorulan sorulardandır. MF/HF cihazının limanlarda test edilemeyeceği, VHF cihazlarının da 1 Watt çıkış gücünde kullanılması gerektiği cevabı, olası bir tuzak soruya yem olmayacağınızın göstergesi olacaktır. Ayrıca hava raporları ve seyir uyarıları da, uydu cihazları ya da telex aracılığıyla edinilip, sorumlu zabit ve gemi kaptanı tarafından paraflanarak ilgili yerlere asılmalı, seyir bölgesinde bulunmayan bölge mesajları klasörde dosyalanarak saklanmalıdır.

Denizcilik mesleği, özellikle zabitlerin kendilerini sürekli geliştirmesi gereken, yeni çıkan yayınları takip ederek, gemide bulunan doküman ve kaynakları boş zaman buldukça okuyarak, kendilerini her zaman güncel tutmaya zorlayan bir meslektir. Yukarıda yazmış olduğum yazıda tecrübelerimden derlediğim bazı bilgileri, siz değerli meslektaşlarımla paylaşmak istedim. Bir nebze katkım olduysa ne mutlu bana. Pruvanız neta, rüzgârınız kolayınıza olsun. Allah selamet versin.

Düzenleme: Tugay Hocek
Ekleyen: Hüseyin Altay Yontan

YAZAR: Batuhan Omacan

1990 İstanbul doğumlu olan Batuhan, 2004 yılında Ziya Kalkavan ADML'de denizcilik eğitimine başlamış ve devamında İstanbul Teknik Üniversitesi MYO'dan 2011 yılında mezun olarak eğitim hayatını tamamlamıştır. Vardiya Zabiti yeterliliği ile 2010-2017 yılları arasında gemilerde 3.Zabitlik ve 2.Zabitlik görevini ifa eden Batuhan,2017 senesinin Nisan ayında aktif denizcilik yaşantısını sonlandırarak,AVS Küresel Gemi Tedariği firmasında,Operasyon görevlisi olarak çalışmaktadır. Batuhan, Beşiktaş JK Genel Kurul üyesi olarak sosyal yaşamına devam etmektedir.

Yorumlar

  1. evet denizcilik mesleği sürekli takip ve yeni bilgileri okuma gerektiren bir meslektir,ancak bunu eğitimciler bile yapmıyor

Bir yanıt yazın