e-MarineEducation.com Denizcilik Eğitimine Yeni Bir Bakış Açısı
GPS (Global Positioning System) basit olarak, bir vericinin uyduya gönderdiği noktasal koordinatlar vasıtasıyla mevki bildiren cihazlardır. Sistem, 1980’lerde Amerika Savunma Bakanlığı tarafından uzaya fırlatılan bir uydu ile hayata geçmiştir. İlk kez kullanıldığı zamanlarda tamamen askeri amaçlar için hizmet veren bu sistem, bugün, tüm dünyadaki ilişkili deniz ve hava cihazlarında kullanılabilmektedir. Yine askeri amaçla kullanılan ve biz denizciler tarafından çok fazla bilinmeyen bir başka uydu sistemi ise GLONASS (Global Navigation System)’ dir. Bu uydu, yine 80’li yıllarda Ruslar tarafından atılmış olup, hala Ruslar tarafından kullanılmaktadır.
GPS sistemi, dünyayı çevreleyen 6 yörünge üzerinde 24 aktif uydu ile çalışır. Sistemde, 2016 Ekim ayı itibariyle toplam çalışabilir 31 uydu vardır. Sistem, gemi alıcısına gelen elektromanyetik dalgaların çıkış zamanı ile giriş zamanı arasındaki farktan, geminin uydudan olan uzaklığını hesaplar. 3 farklı uydudan bu şekilde elde edilen uzaklık ile mevki elde edilir. 2 boyutlu mevki (enlem/boylam) için en az üç, 3 boyutlu mevki (enlem/boylam/yükseklik) için en az dört uydudan sinyal alınmalıdır.
DGPS (Differential GPS), ayrımsal konumlama sistemi olarak da bilinen bu donanım gemilerde en çok karşılaştığımız GPS çeşididir. GPS uydularından gönderilen dalgalar, yol boyunca bir takım dirençlerle karşılaşacaktır. Bu dirençler, dalganın GPS alıcısına varış zamanını değiştirecek, bu sebeple de elde edilen mevkilerde zaman zaman 100 metreyi aşan hatalar oluşacaktır. Bu hataları 5 metrenin altında tutmak için DGPS kullanılır. Sistemde, karadan sabit DGPS istasyonları mevcuttur. Bu istasyonlar, GPS uydularından elde ettikleri mevki ile gerçek mevkilerini karşılaştırır. Bir fark var ise, farkı gidermek adına bir düzeltme sinyali oluşturarak 30 km çapında çevreye yayın yaparlar. DGPS özellikli alıcısı bulunan gemiler, uydulardan gelen sinyallerle DGPS istasyonlarından gelen düzeltme sinyallerini birebir işleyerek doğru bir mevki elde eder.
Düzenleme: Rüya Hazar
Ekleyen: Ayşe Kırıcı
