Elektronik Harita Gösterim ve Bilgi Sistemi (ECDIS)

1980’li yıllarda Uluslararası Hidrografi Örgütü (IHO) ve Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) tarafından ortaya, gemilerde kâğıt harita yerine bilgisayar ekranında görüntülenebilen elektronik haritaların kullanılması fikri atılmıştır.

Bu fikirdeki şüphesiz amaç; seyir güvenliğini arttırmaktır. Bu kapsamda çalışmalar hızlandırılmış ve iki farklı harita görüntüleme sistemi geliştirilmiştir. Bu sistemler:

ECDIS-Electronic Chart Display and Information System: Denizcinin planlama ve emniyetli seyir ihtiyacını karşılamak üzere elektronik haritayı, seyir uydu sistemlerinden aldığı konum bilgisiyle gösterilebilen ve kendisinden bağlanan seyir yardımcılarından elde ettiği verileri ekran üzerinde gösterebilen cihazlardır. Bu yüzden yalnızca elektronik harita gösteren bir sistem değil, seyir emniyeti sağlayan bir cihazdır. SOLAS 74’e göre sistemde güncel bir harita kullanılması ve uygun bir yedeğinin bulunması durumunda, harita taşıma yükümlülüğünü karşıladığı kabul edilen ECDIS, güverte zabitlerinin de işini kolaylaştırmaktadır.

Günümüzde cihaza AIS, Radar, DGPS, Echo Sounder, Cayro, SpeedLog gibi cihazlar bağlanabildiğinden personel seyir güvenliği açısından avantaj sağlayacaktır. Belki de en önemlisi haftalık gelen harita düzeltmeleri seyir zabitinin saatlerce harita başında kalmasını engelleyecek ve bu çok zahmetli görünen işlem bilgisayara program yüklermiş gibi kolay gerçekleşecektir.

ECDIS kural olarak 1 Temmuz 2012’de gündeme gelmiş, bu tarihten itibaren 500 GRT ve üzeri bütün gemiler ECDIS ile donatılmış olmalı ve bir yedekleme yani backup sistemi de bulundurulmalıdır. Diğer gemiler ise tonajlarına ve türlerine bağlı olarak belirtilmiş olan zaman aralıklarındaki ilk denetlemelerde bir ECDIS ile donatılmış olmalı ve yine bir backup sistemi bulundurmalıdır.

ECS-Electronic Chart System: Bu sistem ise IMO/SOLAS gereklerini karşılayan bir sistem değildir.

ENC (Elektronik Seyir Haritası): Yapım, kapsam olarak belirli bir düzene koyulmuş, seyir bilgi sistemlerinde kullanılmak üzere, sadece ülkelerin deniz haritalarını üretmekle yükümlü olan hidrografi odaları tarafından hazırlanan vektör haritalardır. Bu haritalar Uluslararası Hidrografi Örgütü’nün (IHO) belirlemiş olduğu S-57 standardına göre hazırlanmış olmalıdır. Bu haritalar üretilirken kâğıt haritalar referans alınmakta olup, doğruluğu ve hassasiyeti en az kâğıt harita kadardır.

RNC (Raster Seyir Haritası): ENC’lerin üretilip, satışa çıkarılmadığı yerlerde gereksinimi karşılamak üzere kullanılabilir. Basımı ECS’de olduğu gibi yetkili hidrografi odaları tarafından yapılmaktadır. Ülkemizde ENC üretimine önem verildiğinden bu sularda RNC kullanımına gerek kalmayacaktır.

Düzenleme: Hüseyin Altay Yontan
Ekleyen: Ayşe Kırıcı