Yangınla Mücadele Sistemlerinin Operasyon ve Bakımlardaki Yetersizlikler

Gemilerin ve güvenlik kurallarının zaman içinde gelişerek şekillenmesi şüphesiz günümüzde uygulanan yangınla mücadele sistemlerini daha etkin bir hale getirmiştir. Bu amaca paralel olarak geliştirilmiş CO₂, Bölgesel Yangın Söndürme Sistemi, Güverte Üstü Köpük ve Yangın Tespit Sistemleri‘nin tatbiki ve gemi içi bakımları konularında yeterli bilgiye sahip olunmaması, liman-klas-bayrak otoriteleri ve major oil şirketlerin (BP, Shell, Exxon vs.) denetlerinde geminin ve bağlı olduğu şirketin zor durumda kalmalarının yanında, esas olarak gemi adamları için tehlike arzettiğinin bilincine varılması ve bu bilincin gemi adamlarına kazandırılması tartışılmaz bir gerçektir.

Konuyla ilgili geçmişte üretilmiş çeşitli çözümlerin haricinde şuana kadar üzerinde pek durulmayan yangınla mücadelede güverte – makine personelinin bir bütün olarak değil de, departmanların yeterliliklerine göre yaklaşım sergilemelerinin arz ettiği tehlikelerin farkına varılması ve düzeltici çalışmaların yapılması faydalı olacaktır.

Genel olarak örnek vermek gerekirse; CO₂ Sistem “pnomatik release” mantığının anlaşılamaması, Bölgesel Yangın Söndürme sisteminin makine dairesini ilgilendirmesinden dolayı sistem hakkında bilgi sahibi olunmaması, Güverte Üstü Köpük sisteminin makine dairesinde kalan ekipmanlarının bilinmemesi, Yangın Tespit dedektörlerinin çeşitlerinin karıştırılması vb. gibi problemlerin güverte personeli için sorun teşkil ettiği gibi; ilgili SOLAS (Safety of Life at Sea) kurallarının bilinmemesi, güvertedeki yangın söndürme sistemlerine yabancı kalınması, Güverte Üstü Köpük sisteminin nasıl devreye alındığının bilinmemesi, Bölgesel Yangın Söndürme sisteminin devreye alınmasında – test edilmesinde tereddütlerin yaşanması vb. gibi konular da makine personelinin sorunları olarak karşımıza çıkmakta ve ne yazık ki sıklıkla tecrübe edilmektedir.

Mevcut gemi içi video eğitimleri ve talimleri haricinde sistemlerin özümsenerek ve ortak bilgiler paylaşılarak elle tutulur sonuçlar alınmasına dair geliştirici çalışmaların yapılması, biz gemi çalışanlarını bir adım daha öteye götürecektir.

Bu amaçla , şirketlerin ilgili sistemleri planlı bakım dahiline almaları ve periyodik olarak takiplerinin yapılmasını sağlayıcı sağlıklı bir düzenleme yapmaları, ayrıca bu düzenlemelerin gemi içinde her iki deparmanın takip edebileceği ortak bir şekile dönüştürmeleri, konuya olan dikkati arttıracağı gibi karşılıklı bilgi eksikliklerinin giderilmesi adına önemli bir adım olacaktır.

Planlı bakımda ortak olarak incelemeye dahil edilen ilgili sistemlerin 2. Mühendis (veya Baş Mühendis) ve 2. Kaptan sorumluluğunda takip edilmesi ve her iki zabitin ilgili toplantılarda ortak görev alması, öncesinde belirlenecek konuları birlikte seçmeleri ve ortak söz sahibi olmaları sağlanmalıdır. Böylelikle her iki departman tarafından bilindiği sanılan fakat genelde yüzeysel olarak kalan konuların kapanması olası bir hal alacak ve departmanlar arası ortak hareket etme yetisi uzun dönemde genele de yansıyacak şekilde sağlanmış olunacaktır.

İlgili sistemlerin gemilerde bulundukları bölgeler dahilinde şematik olarak incelenmesi ve konular hakkında devreye alınması – çıkartılması haricindeki bilgilerin yazılı – asılı olarak irdelenmemesi veya açıklanmaması bir diğer eksik kalınan noktadır. Her ne kadar toplantılarda SOLAS gerekleri ve bazen teknik yeterliliklere değenilse de bu durum kişiye bağımlı kalınmasına neden olmakta ve açıklamayı yapan zabitin bilgisi kadar bilgi edinilmesine ve ayrıca sözlü olarak iletilmiş bu bilgilerin bir zaman sonra personel tarafından unutulmasına neden olmaktadır. Bu konunun önüne geçebilmek amacıyla şirket tarafından daha detaylı ve sistemin özüne inen konuşma diliyle yazılmış bilgilerin salonlarda, gerekirse kamaralarda yayımlanması uygun olacaktır. Kitap tabirleri haricinde konuşma diliyle yapılacak yayımlar personel üzerinde daha etkili olacak ve SOLAS istekleri – sistem teknik yeterlilikleri vb. gibi konuların ezbere dayandırılmadan aktarılması sağlanmış olunacaktır.