Deniz ticaretinin doğal yapısından kaynaklı olarak ne kadar büyük tehlikeler altında gerçekleştirildiği bilinen bir konudur. Üstüne yüzlerce tez, makale yazılan bu konu hakkında, oluşan kazalarda bize nasıl bir tehlikenin mevcut olduğunu göstermektedir. Mevcut olan tehlikelerin önemli bir bölümünü de taşınan yükler oluşturmaktadır.
Deniz ticaretinde yüzlerce, hatta binlerce tehlikeli yük her gün dünyanın bir ucundan diğer ucuna taşınmaktadır. Her yükün tehlikesinin, özelliklerinin birbirinden bambaşka olduğu düşünüldüğünde bir standartın bir sınıflandırmanın getirilmesi büyük bir ihtiyaç haline gelmektedir. Bu ihtiyacı karşılamak içinde Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO – International Maritime Organization) tarafından IMDG CODE (International Maritime Dangerous Goods Code), yani denizyolu ile taşınan tehlikeli yüklere ilişkin uluslararası kod geliştirilmiştir.
Günümüzde 150’yi aşkın ülkede dünya deniz ticaretinde aktif olan gemilerim %98’i IMDG koda bağlı durumdadır. Bu kodu tüm gemi tiplerinde çalışan zabitlerin iyi bir şekilde bilmesi gerekmektedir. Özellikle tanker taşımacılığı yapan ve konteyner taşımacılığı yapan gemilerde görev yapan zabitlerin bu kodu iyi bir şekilde bilmesi hayati önem taşımaktadır.
Deniz ticaretinde petrol ürünleri, kimyasallar, mineraller, hayvansal ürünler, bitkisel ürünler ve radyoaktif ürünler gibi tehlikeli zararlı yükler taşınmaktadır. Bu ürünlerin yukarıda bahsettiğimiz gibi özellikleri, zararları ve tehlikeleri tamamen birbirinden farklıdır. Bunun için bu ürünler kod kapsamında 9 sınıfa ayrılmışlardır;
- Patlayıcı Maddeler
- Gazlar
- Yanıcı Sıvılar
- Yanıcı Katılar
- Oksitleyici Maddeler ve Organik Peroksitler
- Toksik ve Mikrop Bulaştırıcı Maddeler
- Radyoaktif Malzemeler
- Aşındırıcı (Korozif) Maddeler
- Diğer Tehlikeli Maddeler
IMDG Kod her iki yılda bir güncellemesi yapılan ve yayınlanan üç kitaptan meydana gelmektedir. Bu kitaplar Volume 1, Volume 2 ve Supplement olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca kod CD olarak da yayınlanmaktadır. IMDG Kod 7 bölümden oluşmaktadır. Bu bölümler;
Bölüm 1: Genel hükümler, Tanımlamalar ve Eğitim
Bölüm 2: Sınıflandırma
Bölüm 3: Tehlike Ürünlerin Listesi (DGL-Dangerous Goods List)
Bölüm 4: Paketleme ve Tank Hükümleri
Bölüm 5: Sevk Anındaki Prosedürler
Bölüm 6: Çeşitli Materyallerin İnşa ve Test Prosedürleri
Bölüm 7: Taşıma Operasyonuna İlişkin Yeterlilikler
Birinci kitap olan Volume 1 içerisinde Bölüm 1-2-3-4-5-6-7 bulunmaktadır.
İkinci kitap olan Volume 2’de ise Bölüm 3 ve Ek-A, Ek-B bölümleri bulunmaktadır. Ek-A bölümü genel ve tanımlamayan ürünlerin PSN (Proper Shipping Name) listesini barındırmaktadır. Ek-B’de ise terimlerin bulunduğu bir sözlük bulunmaktadır. Ayrıca Volume 2 alfabetik indeks kısmını da içermektedir.
Üçüncü kitap olan Supplement kitabı ise tehlike durumlarındaki prosedürler, tıbbi yardım ve müdahale, raporlama prosedürleri, radyoaktif maddelerin taşınması ile ilgili bilgiler, paketleme ve bunun ile ilgili ünitelerle ilgili listelerin ve bilgilerin bulunduğu bölümleri içermektedir.
Düzenleme: Ali Sercan Balcıoğlu
Ekleyen: Hüseyin Altay Yontan
Bu kitapları satın almak için nereye başvuracağız.