Denizcilerin Korkulu Rüyası: Demir Taraması

Demirdeyken ticari gemilerin sıklıkla karşılaştığı demir taraması, gemiyi tehlikeli pozisyona sokabilecek durumlar yaratmaktadır. Demir taraması sonucunda karaya oturma, çatışma vb. olaylarla karşılaşmak muhtemeldir. Bu tehlikeli durumlara düşmemek için dikkatli olunmalı ve demirleme operasyonu dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.

Ticari Gemilerin Çeşitli Demirleme Sebepleri;

• Yanaşma planlamasının değişmesi.
• Yükün tahliye ve yükleme operasyonlarının hazır olmayışı.
• Ambar temizliği veya bakımı.
• Armatör veya yük sahibinin talimatları.
• Karantina gibi durumlarda demirleme yapabilirler.

Sert hava koşulları sebebiyle demir taraması durumlarında, denizciler ellerindeki tüm olanakları kullanmalı ve bu olaya karşı önlem almalıdır.

Demir Taraması Durumuna Düşmemek İçin Bazı Önemli Bilgiler Şunlardır;

• Demirleme bölgesindeki hava koşullarını bilmek.
• Demirleme için güvenli pozisyon seçimi.
• Demirleme bölgesinin rüzgar ve gel-git durumu.
• Yardım alma vb. durumlarda kara otoritesinin iletişim bilgileri.

Bir gemi günlerce hatta aylarca demirde bekleyebilir. Bu tarz durumlarda, güverte ve makine mürettebatı gemiye tehlike yaratacak durumları tespit etmeli ve gerekli tüm hazırlıkları yapması gerekmektedir. Tehlike durumuna girdikten sonra geminin manevra kabiliyetlerinin durumuna bağlı olarak çarpışma, karaya oturma vb. tehlikeli durumlar kaçınılmaz olur. Demir taramasının olduğunu erken fark etmek önemli bir hamledir. Köprüüstü vardiyasında olan vardiyacı uyanık ve hızlı koordinasyon kurabilme yeterliliğine sahip olmalıdır. Tarama durumunda, demirin tekrar alınıp, hızlı bir şekilde güvenli bir pozisyona gelmesi için dikkat ve koordinasyon çok önemli bir faktördür. Bu konularda eksikliği olan gemiler ciddi kazalara sebebiyet vermektedir.

Ağır Hava Koşullarında Demir Taramasına Hızlı Müdahale İçin Önceden Yapılması Gereken Hususlar;

• Omurga hattının deniz dibine mesafesi ve gemi stabilitesini göz önüne alarak, kötü hava koşulları için ballast almak.
• Gemi ve hava şartlarına göre demirleme yapıldığında zincire daha fazla kaloma vermek.
• Demirleme alanı seçiminde, diğer gemilerden güvenli manevra yapabilecek kadar mesafe bırakmak.
• Köprüüstü verimliliğini arttırmak için ekstra gözcü görevlendirmek.
• Hızlı manevra kabiliyeti için ana makineyi hazır konumda bekletmek.

Demir Taraması Nasıl Anlaşılır?

• Gemi salma çemberi dışında olup olmadığını doğrulamak için sık aralıklarla mevkii kontrolü yaparak,
• ECDIS, RADAR ve GPS kullanılarak, hem otomatik alarm sistemleri hemde görsel yeteneklerden yararlanarak,
• Pruva, rüzgara karşı sabit durmazsa,
• Zincir üzerinde titreşim ve ekstra ağırlık olursa,
• Karaya göre hız (SOG) üzerinden hız değişimleriyle,
• Sekiz yön odaklarının takip kaydıyla,
• Bölgedeki diğer gemilerin kerteriz mesafe değerlerindeki hızlı değişimleriyle anlaşılabilir.

Demir Taramaya Başladı Ne Yapılmalı?

• Kaptana tereddütsüz haber verilecek. Kaptanın tecrübesi ve karar verme yetkisi en güvenilir olduğundan dolayı hayati öneme sahiptir.
• Makineye kaptan talimatı ile bilgilendirilme yapılarak, manevra için hızlı bir şekilde hazır olmaları istenilmeli.
• Manevra için demir ırgatları devreye alınmalı.
• Tüm kargo operasyonları ve kreynler durdurulmalı.
• Bilgilendirme yapmak için kara otoriteleri ile irtibata geçilmeli ve yeniden demirlemek için izin alınmalı.
• Büyük bir gemi olmadığı takdirde ikinci demir zaman kazanmak için kullanılabilinir.
• Eğer senaryo kötüleşiyor ise yardım almak gerekmektedir.
• Makine hazır ve gemi demirini alamıyor ise demir zinciri kesilebilir.Çünkü sürüklenmelerde, demiri almak zor bir operasyon gerektirir. Bundan dolayı zaman kaybetmek ciddi zararlara neden olur.

Demir tarama olayları tehlikeli bir durum olduğu için her zaman acil durum planı ve geminin kondisyonu bu tür durumlar için sürekli hazır olmalıdır. Denizciler, demirleme durumlarında kendi yeteneklerinden daha çok geminin kondisyonu ve acil durum planına göre hareket etmelidir. Demirdeki bir gemide ipler sizin elinizde değildir ve bu durum aklınızdan çıkmamalıdır. Güvende hissetmek, acil durumlarda hatalı hamle yapmamıza sebep olur.

Düzenleme: Tugay Hocek
Ekleyen: Ayşe Kırıcı