Denizcilerde Stresle Mücadele ve Motivasyon

Denizcilerin birçoğu bu mesleği seçtikleri için hayatlarının en büyük hatasını yaptıkları düşüncesine kapılırlar. Bu düşüncenin arkasında çeşitli arızalar veya çalışılan geminin çok sık sefer yapması olabilir. Bunların yanı sıra aile özlemi de bu duyguların oluşmasına zemin hazırlayabilir.

Bu tür durumlarda denizciler nasıl kendilerini rahatlatabilir ve motive olmuş bir şekilde işlerine odaklanabilirler? Yıllarca bu konuyu hem profesyonel hem de işe yeni başlayan denizcilerle derinlemesine tartıştım. Şimdi denizcilerin stresle mücadele edip işlerine odaklanabilmeleri için yapabilecekleri yaygın aktivitelere göz atalım:

1. Egzersiz Yapmak: Hemen hemen konuştuğum her denizci egzersiz yapmanın stresle mücadele konusunda oldukça yardımcı olduğunu söylemiştir. Zamanınızın yetersiz olduğunu öne sürerek bu aktiviteyi göz ardı etmemeniz için egzersizden kastımızın saatlerce spor salonunda zaman geçirip, 18 inç kas yapmak olmadığını belirtmek isterim. Egzersiz sizi yaptığınız iş dışında da terleten herhangi bir aktivite olabilir. Koşu bandında yapacağınız 20 dakikalık bir koşu veya 30 dakikalık ağırlık çalışması sizin için yeterli olacaktır. Hatta 10 dakika şınav çekmek bile size büyük fayda sağlar. Bir keresinde günlük egzersizlerini aksatmayan bir 2. Mühendis ile çalıştım. Ona 8 saatlik eziyetli mesaiden sonra spor yapacak enerjiye nasıl sahip olduğunu sordum. Kendisi makine dairesindeki fiziki yorgunluğun ancak vücudun güçlendirilmesi ve dayanıklılığının arttırılması ile mümkün olabileceğini söylemişti. Yoğun çalışma temposuna, günlük olarak yaptığı egzersizler sayesinde ayak uydurabildiğini dile getirmişti. Zamanın yetersiz olduğunu ileri sürmek geçerli bir bahane olmamalı. İsteyenler limanlarda bile bazı temel spor hareketlerini yapacak kadar kendine zaman ayırabilir.

2. Kitap Okumak: Stresle mücadele konusunda denizcilerin başvurdukları en yaygın ikinci aktivite ise kitap okumaktır. Laptop, akılı telefonlar ve internetin ilerlemesiyle bugünlerde kitap okuyan denizci bulmak zordur. Geçmişte kitaplarla dolu olan gemi kütüphanesi günümüzde DVD filmlerle ve magazin dergileriyle dolu durumdadır. Akıllı telefonlarla oynarken veya bir film izlerken uyuklamaktansa yatakta okunan birkaç sayfa kitap uyumayı daha güzel bir hala getirebilir. Yapılan bazı araştırmalar uyuma öncesi akıllı cihazlarla oynamanın uyku üzerinde olumsuz etki yaptığını ortaya koymuştur. Aksiyon veya korku filmleri izlerken kalp ritminizin artması uykuya dalmanızı zorlaştırır ve uykunuzun kalitesi üzerinde olumsuz etkisi olur. Bunun aksine kitap okumak ise okuyucu rahatlatır ve mükemmel bir şekilde uykuya dalmasını sağlar. Kitap okumanın ayrıca motivasyona da katkı sağladığı görülmüştür. Uzun seferler yapan bir gemide çalışan arkadaşım, Nelson Mandela’nın “Özgürlüğe Giden Uzun Yol” isimli kitabını okuduğunu söyledi. Arkadaşım, Güney Afrika’nın büyük liderinin Robben adasındaki hapishanede geçirmiş olduğu zorlu yaşamı okuyunca aslında kendi hayatının çok daha konforlu olduğunu ve bu yüzden olur olmaz şeylerden dolayı şikâyette bulunmaması gerektiği kanısına varmıştır. Büyük insanların biyografilerini veya otobiyografilerini okumak şüphesiz denemeye değerdir. İnsanların yaşamış oldukları sıkıntıları ve sonrasında ulaştıkları başarıları okumak size daha fazla dayanma gücü verecek ve motive edecektir.

3. Müzik Dinlemek: Müziğin bizi rahatlattığı konusunda tartışacak olan var mıdır? Genellikle hayat iksiri olarak tasvir edilen müzik her ruh haline hitap edebilir. Örneğin metalciler için Metallica, hip hop dinleyenler için Eminem, hayalciler için Pink Floyd, pop severler için Phil Collins ve hoşunuza giden diğer müzikler de ruh halinize göre bulunup bir şekilde bu listeye dâhil edilebilir. Yapılan bir araştırma müzik dinlemenin zihin ve vücut üzerinde olumlu etkisi olduğunu ve ayrıca rahatlamaya ve motivasyonu korumaya yardımcı olduğunu ortaya koymuştur. Bir keresinde süvari benimle bir anısını paylaşmıştır. Kuzinede yemek yaparken müzik dinleyen bir aşçı hep güzel yemekler yapıyormuş. Fakat bir gün aşçının müzik çaları bozulmuş ve günden güne aşçının yaptığı yemeklerin kalitesi düşmeye başlamış. Bunun üzerine kaptan kuzineye daimi bir müzik sistemi koydurma kararı almış. Bu şüphesiz herkes için en mantıklı karardı. Günümüzde makul fiyatlarda kaliteli ses çıkaran birçok taşınabilir hoparlör bulunmaktadır. Belki bir sonraki seferinize valizinize bir çift hoparlör ekleyebilirsiniz.

4. Günlük Tutmak: Bazıları için düşüncelerini kâğıda aktarmak harika bir gevşeme ve rahatlama yolu olabilir. Günlük tutmak yaptığınız tüm işlerin kaydını tutacağı gibi aynı zamanda gelecekte de referansınız olabilir. Günümüzde birçok insan gün içerisindeki aktivitelerini elektronik cihazlara not almaktadırlar. Günlüğünüz çok da detaylı olmayabilir. Günlük aktivitelerinizi anlatan kısa notları almanız birkaç dakikadan fazlasını almayacaktır.

5. Gemidekilerle Arkadaşlık Yapmak: Denizciler, gemide birlikte çalıştıkları insanlarla eşsiz bir arkadaşlık ilişkisi paylaşırlar. Gemideki herkesle iyi geçinmek şüphesiz yararınıza olacaktır. Akşam yemeğini sevmediğiniz biriyle karşılıklı yemek hoşunuza gitmeyecektir. Denizde iş arkadaşlarınızdan kaçamazsınız. Gemidekilerle asgari düzeyde de olsa bir ilişkinizin olması doğal bir zorunluluktur. Fakat en azından birileriyle iyi düzeyde arkadaşlık yapmanız size yardımcı olacaktır. Mutluluklarınızı ve üzüntülerinizi birileriyle paylaşmak sizi önemli ölçüde rahatlatacaktır. İlk çocuğunuzun doğum sevincini veya amirlerinizden kaynaklanan üzüntüleri birileriyle paylaşmak sizi daha iyi hissettirecektir. Etrafınızda fikirlerinizi ve düşüncelerinizi paylaşacak birilerinin olması gemide motivasyonunuzu korumanıza katkı sağlayacaktı.

6. Aile ile İletişim Halinde Olmak: Birçoğumuz zaten her birkaç günde bir sevdiklerimizi arıyoruz. Şanslı olanlarımız gemilerindeki internet sayesinde aileleriyle daha sık görüşme imkânına sahipler. Kısa bir telefon görüşmesi veya kısa bir e-posta ile bile sevdiklerinizle görüşmek zihninizi rahatlatacaktır.

7. Gemide Sosyalleşmek: İnternetin ve kişisel bilgisayarların gelişimiyle birlikte sigara odasında bir araya gelinen o güzel günler artık çok azaldı. İşten sonra kamaranıza kapanmamaya çalışın. İnsanlarla tanışıp sosyalleşmek için bir şeyler yapın. İnsanlardan ne kadar ayrı kalırsanız kendinizi o kadar yalnız hissedersiniz. Deniz düşmanca bir çalışma ortamıdır ve hepimizin zaman zaman yardıma ihtiyacı olabilir. Sosyal olmak ve insanlarla iyi geçinmek gemideki yaşantınızı daha kolay hale getirebilir.

8. Sağlıklı Yiyecekler Tüketmek: Tabaklarımıza bakan eşlerimiz olmasa, birkaçımız yemekte biraz ileri gidebilir. Abur cubur ve sağlıksız yiyecekleri yemek zihninizi ve bedeninizi streslere karşı daha güçsüz hale getirir. Bu yüzden gemide dengeli beslendiğinizden emin olmalısınız. Bira ve alkolsüz içecekleri fazla tüketmemeye çalışıp gereksiz kalori alımından kaçınmalısınız. Aldığınız gereksiz kaloriler sizi kilolu yapmakla kalmayıp aynı zamanda acil durumlarda hayatta kalma yeteneklerinizi de olumsuz yönde etkileyecektir.

Bazı düşük kalorili sebzeler; dolmalık biber, yabani marul, pancar, elma, kuşkonmaz ve domates.

9. Meditasyon veya İbadet Yapmak: İbadet yapmanın zihinlerimiz üzerinde çok büyük etkileri vardır. İbadet bize farklı bir bakış açısı verir ve zihnimizi sakinleştirir. Uyanma sonrası yaptığınız kısa bir dua işinize büyük bir arzuyla başlamanızı sağlayabilir. Dindar olmayan kimseler de nefes alma, sesli meditasyon gibi basit meditasyon hareketleriyle sakin, odaklanmış ve motivasyonlu bir şekilde işlerine başlayabilirler. Bazıları bünyesinde hem egzersizi hem de meditasyonu barındıran yoga yapmayı tercih edebilirler. Sizin için hangisi uygunsa bunu günlük aktivitelerinizin bir parçası haline getirmelisiniz.

10. Film ve Belgesel İzlemek: Film izleyerek rahatlamak iyi bir seçenektir. Fakat bunu boş zamanlarınızı değerlendirebileceğiniz tek seçenek olarak görmeyiniz. İlginizi çeken belgesellerin koleksiyonunu oluşturup bunların yanınızda tutun. Bunlar sizin bilgi seviyenizi yükseltecektir.

11. Hobilerinizi Geliştirin: Birçoğumuz denizdeyken hobilerimizden feragat etmemiz gerektiğini düşünürüz. Fakat aksine bunun zıttı doğrudur. İçinizdeki ses ne diyorsa onu yapın. Kimileri bir şeyler yazmaktan zevk alırken kimileri ise yemek yapmayı tercih eder.

12. Kurallara Bağlı Kalın: Bunu söylemesi uygulamasından daha kolaydır. Birçok düzenlemeyle kontrol edilen denizcilik sektöründe, bazı durumlardan kurtulmak için bireyleri kuralların ihmaline sürükleyen bazı ayartıcı unsurlar olabilir. Bu, evrak işlerinden kurtulmak için izin formunun oluşturulmaması kadar basit olabileceği gibi sintine sularını meşhur sihirli devrelerle denize basılması gibi ciddi de olabilir. Bunları yapmak profesyonel iş etiğine aykırı olduğu gibi uzun vadede daha büyük bir sorundan başka bir şey üretmeyecektir. Vicdanınız, bilerek yanlış bir şey yaptığınızdan dolayı hiçbir zaman rahat olmayacaktır. Daha da kötüsü bazıları sintine sularının denize basılması veya büyük uygunsuzlukların saklanması gibi yasadışı eylemleri yaparak şirketlerine yardımcı oldukları gibi bir düşünceye sahipler. Bu yanlış sadakatlik düşüncesi çok tehlikeli olmakla birlikte derhal terkedilmelidir. Şirketler kasti olarak yaptığınız yanlışları hiçbir zaman desteklemez. Kariyerinizi yapmak için akıttığınız onca alın teri ve verdiğiniz emek, yaptığınız düşüncesiz bir hareketle ziyan olur. Kurallara bağlı kalmak günümüz denizciliğinde hayati öneme sahiptir. Kısa vadede fazladan emek sarf etmenizi gerektirebilir ama uzun vadede vicdanınız rahat olacaktır. Rahat bir vicdana sahip olmanız sizin stressiz olmanızı, işinize odaklanmanızı ve motivasyonunuzun yüksek olmasını sağlayacaktır.

13. Hedefine Ulaşana Kadar Rol Yap: Bazen öyle durumlarla karşılaşırız ki ne yukarıda saydığımız aktivitelerin ne de cesaretlendirici konuşmaların size bir yararı dokunabilir. Bu tür durumlarda yapılabilecek en iyi şey pozitif görünmektir. Olumlu bir vücut diline sahip olmak için kendinizi zorlayın. Kendinize motivasyonlu ve hırslı olduğunuz konusunda yalan söyleyin. Sonunda bu sizin normal görünümüz olacak ve her şey kendi kendine yoluna girecektir.

Birçok denizci motivasyonlarını korumak için yukarıda ifade edilen aktivitelere başvururken bazı denizciler ise tavsiye edilmeyen diğer aktivitelere teslim olmaktadırlar. Porno izlemek, sigara içmek, alkol kullanmak, uyuşturucu kullanmak gibi şeyler kişinin kendisine zarar vermekten öteye gitmez. Kötü bir alışkanlığa sebep olan her şey bizim için zararlıdır. Bunun aksine iyi bir alışkanlık kazandıran her şey memnuniyetle karşılanır. Bir denizci için motivasyonlu kalmak ve rahatlamak zamanla ve tecrübeyle daha kolay hale gelecektir. Eski bir atasözü der ki “Boş durana şeytan iş bulur.” Gemide kendinizi bir şeylerle meşgul etmek çok önemlidir. Bu işiniz veya sizi mutlu eden diğer şeyler olabilir. Denizde başarılı bir kariyer için şu klasik formülü unutmayınız: Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur.

Kaynak: MarineInsight
Medya Takip: Ali Sercan Balcıoğlu
Tercüme: Cem Kütükoğlu
Düzenleme: Ece Eldek
Ekleyen: Ayşe Kırıcı