Başmühendis Daimi Emirleri

Gemi üzerinde yaşam, örf ve adetler kadar belli kuralların bir araya getirilmesi ve bunların uygulanabilmesi üzerine kuruludur. Emniyetin en önemli faktör olarak kabul edildiği bu kurallar bütünü bilindiği gibi “Uluslararası Emniyetli İşletim Sistemi (ISM)” adı altında toplanmakta ve uluslararası kanunlarla kontrolü sağlanmaktadır.

ISM’in detaylı ve mürettebat tarafından anlaşılabilir olması önemlidir. Özellikle makine departmanı çalışanlarının operasyonel anlamda gemiye adaptasyonlarını hızlandırıcı o gemiye özgü bilgilerin derlendiği bölümlerin bulunması ve bunların başmühendis denetiminde tatbik edilebilir olması, şirket-gemi koordinasyon sürecinin kısaltılması ve doğabilecek tehlikelerin önüne geçilmesi açısından ayrı bir önem arz etmektedir.

ISM içinde detaylı olarak aktarılması gereken bu bölümlerin emniyetli işletmecilik sisteminin garantörü ve başmühendislerin el kitabı niteliğinde olduğu şirketler tarafından fark edilmesi gereken önemli bir detaydır. Başmühendis gemiye katılımının ardından en kısa sürede ilgili şirket prosedürlerine hakim olmalı ve uygulanmalarını sağlamalıdır. Bu noktada ”Başmühendis Daimi Emirleri (Chief Engineer Standing Orders)” emniyetin ve uyumlu bir sistemin oluşturulabilmesi için esas kabul edilmesi gereken ve her bir vardiya mühendisinin uygulamakla yükümlü olduğu önemli bir detay olarak karşımıza çıkmaktadır. Başmühendis tarafından hazırlanmış daimi emirleri vardiya mühendislerince okunup imzalandıktan sonra makine kontrol odası, köprü üstü ve salonlara asılmalıdır.

Aşağıda genel hatlarıyla bir “Başmühendis Daimi Emirleri” örneğini bulabilirsiniz. Görülebileceği üzere gemiye özgü olarak hazırlanmış bu emirler başmühendisin kişisel önceliklerini kapsayabildiği gibi, vardiya düzeni, can güvenliği, ekipmanların korunması, anormal durumlarla karşılaşılması, manevra pozisyonları gibi detayları içerebilmektedir. Bu emirler bazı şirketlerde başmühendise bırakılmaksızın şirket kontrolünde belli bir format altında düzene alınmış olabilir, fakat bu format gemi üzerindeki güncel sorunları kapsayamayabilir.

Başmühendis Daimi Emirleri (Standing Orders)
Her işin başı insan can güvenliğidir. Her makine zabiti hem kendi hem de mürettebatın güvenliğini sağlamak için gerekli her türlü önlemi alacaktır. Bu bağlamda:

– Makine dairesi ve güvertede kimse safety ayakkabısız, baretsiz ve tulumsuz gezmeyecektir.
– Gözlüksüz fırça ve taş motoru ile torna, valf taşlama tezgâhı kullanılmayacaktır.
– Makine dairesinde fazla gürültünün olduğu yerlerde kulaklık takılacaktır.
– Yüksek bir yerde çalışırken mutlaka emniyet kemeri takılacaktır.
– Yangın olasılığına karşı her daim gerekli önlemler alınacaktır.
– Makine dairesinin her zaman temiz ve düzenli olmasını kontrol ediniz, mürettebatı bu konuda uyarınız.
– Her hangi bir elektrik devre çalışması yapılırken “devrede çalışma var” ikazı koyulacaktır.
– Yağ ve yakıt tavalarının temiz olmasına dikkat edilecektir.
– Sintine alarmı çaldığında mutlaka kaçak araması yapılacak, kuyuların her zaman boş olmasına dikkat edilecektir.
– Her hangi anormal sıcaklık, basınç değişimleri ile shut – down veya slow down’a sebep olacak alarmlar derhal tarafıma bildirilecektir.
– Nöbetçi zabit makine dairesinden ayrıldığı zaman kamarasında veya makine alarmını her an duyacak bir yerde olacaktır.
– Nöbetçi zabit 17.00’ da tüm kontrolleri yapıp her şeyden emin olmadıkça makine dairesini terk etmeyecektir.
– İş yapılan her hangi bir tankın menholünü akşam açık bırakılmayacaktır. Eğer iş ertesi gün de devam edecekse en az karşılıklı 8 somun takarak menhol kapatılacaktır.
– Kaynak yapılmadan izin alınıp gerekli check-list’ler imzalanacaktır.
– Liman varış ve kalkış check-listleri gerektiği şekilde doldurulup dosyalanacaktır.
– Makine yedek parça mağazasından her hangi bir yedek parça alındığında oradaki listeden düşülecek, bilgisayarda kaydı yapılacaktır.
– Harcanan müstehlik malzemeler günü gününe kaydedilecektir.
– Yağ ve yakıt harcamalarında dikkatli davranılıp, ekonomik düşünülecektir.
– Dışarıya hiçbir şekilde haberim olmadan ve sintine seperatörü kullanmadan, özel sahalar içinde sintine basılmayacaktır.
– Limanlarda kaynak yapılmayacaktır.
– Makine nöbetçi zabiti acil yardıma ihtiyacı olursa basıc alarm paneli üzerindeki assist call düğmesine basacak ve diğer zabitler kamarasında bulunan basıc alarm panelde bu alarmı aldıklarında derhal makine dairesine ineceklerdir.
– Liman varışlarında gerekli dıscharge valfleri (sintine, sewage) kilitlenecek, kalktıktan sonra ihtiyaç olanlar açılacaktır.
– Gece her hangi bir kontrol veya setlink tank değişimi için makine dairesine inildiğinde tüm sıcaklık ve basınçları kontrol ediniz. Tüm katları gezip her hangi bir yağ, hava ve su kaçağı olup olmadığına bakınız.
– Fuel oil setlink tanklarını 26m³, servis tanklarını da 45m³’ ün üzerine çıkarmayınız.
– Hava tüplerini dreyn ediniz.
– Aır Condition basınç ve hava sıcaklıklarına bakınız. Çok soğutma ve ısınma halinde duruma göre işlem yapınız. Yaşam mahalline gönderilen havanın sıcaklığını yazın 15 – 18°c, kışın 22 – 24°c arasında tutunuz.
– Baca kazanı heatıng oil çıkışının 200°c (+ / -) 2 arasında olduğunu kontrol edip gereğine göre yakıt tanklarına yağ açıp kapayınız.
– Hava kaçağı olup olmadığına ocp 2 – selected trend 4’den her nöbetçi zabit günde 3 kez kontrol edecek varsa sebebini araştıracaktır.

M/V ……………….
BAŞMÜHENDİS

Ek olarak daimi emirler kapsamında hangi durumlarda başmühendise haber verilmesi gerektiği ayrıca belirtilmelidir. Bu bilgiler daimi emirler içinde yer alabileceği gibi, “Başmühendis Gece Emirleri“ veya “Başmühendis Çağırma Emirleri” adı altında haricen bildirilmiş olabilir. Genel olarak sorumlu vardiya mühendisinin, aşağıdaki durumlarla karşılaştığında başmühendise haber vermesi beklenir;

– Herhangi bir yerde yangın çıktığında,
– Ana makine ve yardımcı sistemlerde hasara sebep olabilecek sorunlar olduğu düşünüldüğünde,
– Güvenli seyri tehlikeye düşürecek makine arızası oluştuğunda,
– Herhangi bir sebepten dolayı gemi su almaya başladığında,
– Oluşan bir durum neticesinde alınması gereken önlemler konusunda tereddüt edildiğinde.

Yukarda belirtilen durumlarda Başmühendis bilgilendirilmesine rağmen, vardiya mühendisi gemi emniyeti veya makinelerin devamlılığı için gerekli acil müdahaleyi yapmaktan çekinmeyecek yeterliliğe gelebilmelidir. Vardiya mühendislerinin yetişmiş ve bilgili olması, beklentilere cevap verebilmesi gemi açısından son derece önemli olup, bu görevde bulundukları sürece hiçbir konuda tereddüt etmeden amirlerine danışmaları ve eksiklerini gidermeleri menfaatlerinedir.

Ekleyen: Ayşe Kırıcı